Natuur onder de loep

Zoetermeer- In deze rubriek laten diverse experts uit de natuurwereld hun licht schijnen op leuke, bijzondere natuurweetjes. Deze week vertelt bioloog Winfried van Meerendonk over een vogel die menige kerstkaart siert: het roodborstje.

Waarom zijn roodborstjes zo tam?

Onlangs kreeg ik de vraag voorgelegd waarom roodborstjes zo tam zijn. Zodra je de tuin instapt, hoor je een zacht geprevel en zit er binnen de kortste keren een roodborstje voor je neus. Steek een spade in de grond en ze gaan er het liefst bovenop zitten. Soms weten mensen ze zo tam te krijgen dat ze uit hun hand komen eten.

Het antwoord op de vraag openbaarde zich een aantal jaren geleden in het toen besneeuwde Buytenpark. Er lag een sneeuwdek van wel 10 cm en een zwart Gallowayrund maakte met haar kop een plek sneeuwvrij om te kunnen grazen. Ik zag dat ze vergezeld werd door een roodborst die kennelijk insecten of wormpjes vond op de sneeuwvrije plek. De menselijke soort behoort ook tot de zoogdieren en in feite doen we niet veel anders dan het de roodborst gemakkelijk maken om aan voedsel te komen. Dat kan direct door bijvoorbeeld gedroogde meelwormen of universeel voer te verstrekken of indirect door net als het Gallowayrund wat bodemdiertjes beschikbaar te maken.

Roodborstjes onderhouden een winterterritorium waar ze soortgenoten weren. Zodra er een andere roodborst verschijnt kan dat op een flink gevecht uitdraaien. Zodra het territorium vrij komt verschijnt er een nieuwe roodborst.

Een roodborst valt op met zijn oranjerode borst. Wanneer ze schrikken en een struik invliegen lijken ze van de aardbodem verdwenen. Egaal bruine rug, kop en staart en stilzitten: aangepast gedrag om niet op te vallen.