Meer groen in de stad in de strijd tegen de hitte

Zoetermeer - Met een warmterecord van 36,9 graden en de meting: Zoetermeer de natste plek in Nederland, vindt de gemeente, dat naast het landelijke klimaatbeleid, de stad ook zelf maatregelen moet nemen en aanpassingen moet doen. Het gaat om aanpassingen die op redelijk korte termijn gerealiseerd moeten worden in verband met hitte, droogte en wateroverlast.

Wethouder Marijke van der Meer presenteerde afgelopen week de nota Strategie klimaatadaptatie. In de nota wordt onder meer de methode 3-30-300 als doel aangegeven. “Mensen moeten minimaal driebomen kunnen zien vanuit hun huis,” legt Van der Meer uit. “Een wijk moet minimaal 30 procent uit bladerdek bestaan en op maximaal 300 meter afstand van bebouwing moet een parkje of groen zijn. Het betekent dat er meer groen nodig is.”
Hoewel Zoetermeer een groene stad wordt genoemd, is dat niet overal gelijk. In de wijken Rokkeveen en Oosterheem zijn veel woningen waar bewoners meer dan 300 meter van koele plekken afzitten. Bomen zijn nog niet volgroeid, waardoor er weinig schaduw is. In het centrum en de omringende wijken is de gevoelstemperatuur het hoogst en wonen er veel ouderen. Ook zijn er veel verpleeghuizen en Integraal Kind Centra aanwezig in ‘hete’ buurten. “Aanbreng van meer groen moet voor meer koelere plekken zorgen. Het maakt buitenruimte aantrekkelijker en nodigt meer uit om te gaan fietsen en lopen. Meer schaduw op fiets- en looproutes zorgt bij warme dagen ervoor dat inwoners zich kunnen blijven verplaatsen. Hitte-eilanden moeten worden voorkomen. Bij groot onderhoud bekijken we of grote verharde oppervlakten omgezet kunnen worden naar groen, ontstenen dus. Denk hierbij aan bedrijventerreinen, evenementterreinen, sportparken en parkeerplaatsen. We maken gebruik van de, nog in ontwikkeling zijnde, bomenkansenkaart, om mogelijkheden tot uitbreiding van groen maximaal te benutten.”

Duizend bomen
“Bomen moeten soms weg, omdat ze voor overlast zorgen bij woningen. Bijvoorbeeld aan de Hoekerkade staan bomen een meter van de woningen. Op meer plaatsen zorgen bomen voor overlast door schaduw of lichtbeperking. Een commissie van experts zoals een bomenexpert, landschapsarchitect en omgevingsmanager geven hierover advies aan de gemeente. Bij storm vallen ook bomen om. Maar uiteindelijk zetten we meer bomen terug dan dat er verdwijnen.” Vorig jaar juni telde Zoetermeer 44.933 bomen en in juni 2023 waren er 45.879 bomen. Daarbij worden bomen in eigen tuinen en bosschages her en der niet meegeteld. De gemeente houdt de geregistreerde bomen nauwlettend in de gaten.De gemeente wil ook een voorbeeld zijn voor bedrijven als het gaat om groen. Zo is op het dak van het stadhuis een daktuin gerealiseerd. Het dient als voorbeeld voor de vele kansrijke daken in met name de binnenstad, die naar een multifunctioneel te gebruiken tuin omgezet kunnen worden.Zeventig procent van de buitenruimte is in handen van bewoners en bedrijven. Bedrijven en bewoners wil de gemeente stimuleren hun buitenruimte te ontharden, te vergroenen en maatregelen te nemen om opwarming van een gebouw tegen te gaan.Hitte is voor iedereen niet prettig, maar voor kwetsbare ouderen is het zelfs gevaarlijk. De GGD maakt zich zorgen om de effecten van hitte. Inmiddels heeft de GGD al aangeboden om samen met de gemeente een hitteplan op te stellen.

Wateroverlast
Daarnaast is aanpak nodig van wateroverlast. Met de klimaatverandering zorgen steeds vaker plensbuien voor overlast. Een flinke plensbui van 70 mm in één uur zou in theorie eens in de 100 jaar voorkomen. Maar vorig jaar juli was er een wolkbreuk boven de wijken Meerzicht en Buytenwegh, waarin minder dan een uur 85 en 70 mm regen viel. Dat is ongeveer net zoveel als er gemiddeld in een hele maand juli valt. Dat lijkt vaker te gaan voorkomen.De wijken met veel verhard oppervlak en lager gelegen delen zijn kwetsbaar voor wateroverlast, zoals Seghwaert en Buytenwegh. Na een hevige piekbui kan ook water op straat blijven staan, omdat het riool dit water niet ineens kan verwerken. Als er meer dan 10 cm water op straat blijft staan, kan dit problemen opleveren voor het verkeer. De wateroverlast op wegen is onder meer te zien bij de Amerikaweg en Zwaardslootseweg.De gemeenteraad heeft de nota Strategie klimaatadaptatie ontvangen. Een hitteplan moet worden gemaakt. Maar behalve de gemeente worden ook inwoners opgeroepen om maatregelen te nemen. “We moeten het samen doen,” aldus de wethouder.